آنچه در این مقاله می خوانید
توسعه شخصی چیست؟ سوالی که همیشه برای همه ما پیش می آید این است که توسعه فردی چیست؟ بیایید پاسخ این سوال را بررسی کنیم تا بتوانیم درک کنیم که توسعه شخصی چیست و چرا این چیزی است که همه باید به آن توجه کنند.
تعریف توسعه فردی
به زبان ساده، توسعه شخصی به هر فعالیتی که برای بهبود خود انجام می دهید، در زمینه هایی که برای مغز، ذهن و قلب شما اعمال می شود، اشاره دارد. برای بسیاری از افراد، فعالیت هایی مانند خواندن، گوش دادن به کتاب های صوتی، روزنامه نگاری، توسعه فردی به حساب می آید. با این حال، همه چیز به عنوان توسعه شخصی به حساب نمی آید.
به عنوان مثال، فعالیت هایی مانند کوتاه کردن مو یا رفتن به قرار ملاقات با پزشک معمولاً به عنوان فعالیت های توسعه فردی در نظر گرفته نمی شوند، زیرا نسبتاً سطحی هستند.
در مجموع توسعه فردی عبارتی است که به فعالیتهایی اشاره دارد که برای بهبود استعدادها، پتانسیل، قابلیت اشتغال و حتی ثروت طراحی شدهاند. و هر زمان که آگاهانه برای بهبود و خودسازی خود تلاش میکنید، در توسعه فردی شرکت میکنید. اهمیت توسعه شخصی تا به آنجاست که بسیاری از شرکت ها و کسب و کار ها ایجاد فرصت برای توسعه فردی کارکنان خود را بسیار مهم و باارزش دانسته و آن را موجب افزایش سود آوری خود می بینند.
تی تایم بخش از مقالات خود را به موضوع توسعه فردی اختصاص داده است می توانید با مطالعه آن ها بیشتر با این حوزه آشنا شوید.
بخوانید : اصطلاحات منابع انسانی | HRMS برای کسب و کار | اجایل | سوالات مصاحبه کاری | HR چیست؟
نقشه راه توسعه فردی
نقشه راه توسعه فردی یا مختصرا PDP در نوشته های انگلیسی، در واقع شبیه یک دستور العمل و برنامه ریزی است که ما را در انجام دادن تمام کارهای شخصی خود یاری می کند.با استفاده از این نقشه همه کارها را می توان با فکر و برنامه ریزی انجام داد.
نقشه راه هرکس با دیگری متفاوت است. زیرا نقشه راه توسعه فردی، در واقع یک برنامه است که خود شما برای تحقق اهداف مورد نظر و خواسته هایتان تعیین کرده و سعی می کنید بر اساس آن پیش رفته و عمل کنید. شاید تا اینجا به نظرتان کمی گنگ به نظر برسد؛ برای توضیح بیشتر جزئیات این برنامه می توان گفت که نقشه راه رشد فردی شامل مواردی چون ارزیابی و سنجش سطح فعلی مهارت ها، توانمندی ها و خصوصیات ویژگی های فردی، برنامه ریزی برای ارتقا آن ها و مشخص کردن اقداماتی که می توانید برای بهبود آن ها انجام دهید؛ است.
این نقشه همچنین می تواند دربرگیرنده اهداف، توانمندی ها و دانشی باشد که قصد دارید کسب نمایید و یا چالش هایی که مایل به غلبه بر آن ها هستید.
تدوین نقشه راه و استفاده از آن، فرآیند پیچیده ی پیشرفت فردی را برای شما آسان تر و شناخته شده تر کرده و شما را از سردرگمی نجات می دهد. در نتیجه اعتماد به نفس شما را افزایش می دهد و اهدافتان را برای شما قابل دستیابی می کند. همچنین به شما کمک می کند تا در مسیرتان متمرکز بمانید و منحرف نشوید. همه ما می دانیم که استقامت و ماندن در یک مسیر برای طولانی مدت چقدر دشوار و چالش بر انگیز است. اما مهمترین نکته برای رسیدن به هدف ها و محقق کردن آن ها ثابت قدم ماندن، تمرکز، غلبه بر نا امیدی و آموختن از شکست ها است. البته در کنار همه این ها فرا گرفتن مجموعه ای از مهارت ها نیز بسیار مهم است؛ مانند مدیریت زمان ، هدف گذاری، تبدیل شکست ها به موقعیت یادگیری و…
مزایای توسعه فردی
اهمیت رشد شخصی را نمیتوان دست کم گرفت، زیرا به افراد این امکان را میدهد تا به بهترین نسخه از خود تبدیل شوند و به آنها مهارتها و اعتماد به نفس لازم برای گذر از هر موقعیتی را میدهد.
و این توسعه و رشد فردی یک سری مزایا دارد که در ادامه با آنها آشنا میشویم:
توسعه شخصی، شما را با انگیزه نگه میدارد
ما همیشه برای ادامه زندگی خود به رشد شخصی نیاز داریم، حتی کسانی که در یافتن انگیزه مهارت خاصی دارند، اغلب ممکن است نیاز داشته باشند که به اهداف توسعه فردی خود رجوع کنند تا جا نزنند. بررسی سریع اهداف توسعه فردی شما میتواند آتش شما را دوباره شعلهور کند و به شما انگیزه دهد که در مسیر خودسازی و رشد پیش بروید.
از نظر توسعه شغلی، داشتن برنامههای توسعه فردی واضح نیز میتواند به وفاداری کارکنان به سازمانشان کمک کند. عوامل زیادی در شادی کلی شغلی در دنیای امروز نقش دارند که پول تنها یکی از آنهاست. کارمندان همچنین میخواهند تحت فشار قرار بگیرند، مهارتهای جدید بیاموزند، از دورههای آموزشی استفاده و احساس کنند در شرکتی که برای آنها ارزش قائل است، مشغول به کار هستند.
توسعه فردی، اعتماد به نفس افراد را افزایش میدهد
تمرکز بر روی توسعه فردی میتواند اعتماد به نفس شما را در حوزه کاریتان و همچنین در زندگی شخصیتان افزایش دهد. ممکن است اعتماد به نفس در محل کار را با ارائه کار با کیفیت بالاتر مرتبط نکنید، اما این دو چیز دست به دست هم میدهند. افزایش اعتماد به نفس، برای کارمندانی که ارتباط مستقیم با مشتریان دارند میتواند بسیار مهم باشد.
به عنوان مثال، اگر از توانایی خود در صحبت با مشتریان اطمینان دارید و در ارائه پیشنهادات شرکت خود به آنها کاملاً مسلط هستید، مشتری راغب میشود که شما را انتخاب کند و تجربه بهتری را با شما پشت سر بگذارد. این انرژی مثبت از طریق هر یک از مکالمات شما با مشتریانتان، خود را نشان میدهد و همچنین میتواند به بهبود روابط شما با رئیس و همکارانتان کمک کند.
جهت مسیر را برایتان مشخص میکند
درک هدف خود در زندگی و ترسیم مراحلی که برای رسیدن به آن نیاز دارید، میتواند کاری طاقتفرسا و دلهرهآور باشد. آیا باید در شغل فعلی خود بمانید یا به دنبال موقعیت جدیدی باشید؟ آیا بهتر است در شهری بمانید که به آن عادت دارید یا به خودتان فشار بیاورید و به جای دیگری نقل مکان کنید؟ اینها تنها چند تصمیم مهم زندگی هستند که بسیاری از مردم روزانه با آنها دست و پنجه نرم میکنند.
با این حال، اگر اقدامات لازم را برای رشد فردی خود انجام دهید و دروننگری را تمرین کنید، اتخاذ تصمیماتی که شادی شما را عمیقتر میکند، بسیار آسانتر میشود. بنابراین شما میتوانید به سمت تغییرات مثبت حرکت کنید و فقط در مسیر مستقیم زندگی گام برندارید.
از دیگر مزایای توسعه فردی میتوان موارد زیر را نام برد:
- شناسایی اهداف:شناختن اهداف و مسیر حرکت، انگیزه ایجاد می کند.
- بهبود مهارت ها: رشد شایستگی ها باعث افزایش کارایی می شود.
- پرورش مربیگری: به اشتراک گذاری دانش باعث ایجاد اعتماد و روابط می شود.
- افزایش مشارکت کارکنان: که باعث ترویج تعامل الهام بخش میشود.
- جذب/حفظ استعدادها: سرمایه گذاری در رشد شغلی باعث جذب یا حفظ کارمندان خوب می شود.
منبع: lattice.com
نکاتی برای نوشتن برنامه توسعه فردی
نوشتن یک برنامه توسعه فردی جامع با همکاری مدیر و کارمند برای شناسایی مجموعه مهارتها، نقاط قوت و اهداف فعلی کارمند آغاز میشود. برنامه ها ممکن است برای هر کارمند متفاوت باشد، اما الگوی اصلی نوشتن برنامه باید با توجه به موارد زیر را انجام شود:
1- اهداف را تعریف کنید
اهداف واضح توسعه شغلی برای هر برنامه مهم است. در اینجا مواردی وجود دارد که کارمندان هنگام تعیین اهداف خود باید در نظر بگیرند:
- آرزوهای شغلی
- فرصت های موجود
- مهارت های یادگیری
- آموزش در حین کار
- همسویی با علایق شخصی
مدیران باید با کارمندان همکاری کنند تا اهداف خود را با اهداف شرکت هماهنگ کنند.
2- نقاط قوت آنها را مشخص کنید
کارمندان با شناسایی نقاط قوت خود می توانند از مهارت های موجود خود بهره ببرند و در عین حال بر نیازهای توسعه فردی تمرکز کنند. به عنوان مثال، افرادی که در حوزه سئو و تجزیه و تحلیل داده ها مهارت دارند، اما نیاز به تقویت مهارت های شنیداری خود دارند، می توانند در کلاس های ارتباطات بین فردی ثبت نام کنند. مدیران می توانند مسئولیت هایی را تعیین کنند که با نقاط قوت یک کارمند هماهنگ باشد و آموزش کارکنان را در زمینه های دیگر هدایت کند.
3- اهداف آنها را مشخص کنید.
در حالی که تعریف اهداف، مسیر وسیع تری را برای کارکنان تعیین می کند، تعیین اهداف آنها مستلزم تشریح مراحل مشخص و قابل اندازه گیری است که به دستیابی به آن اهداف کمک می کند. خواه گذراندن دو دوره در مدیریت پروژه یا نوشتن پنج پست وبلاگ در هر سه ماه باشد، اهداف گام های عملی هستند که کارکنان باید برای رسیدن به موفقیت بردارند. نکته مهم این است که باید اهداف نوشته شده smart باشند.
هدف گذاری اسمارت چیست؟ آشنایی با اصول هدف گذاری smart در این مقاله با هدف گذاری اسمارت بیشتر آشنا شوید.
4- یک برنامه طراحی کنید
این مرحله وظایف قابل مدیریت را به تفصیل شرح می دهد، مسئولیت ها را تعیین می کند و یک نقشه واضح برای رسیدن به اهداف ایجاد می کند. برای حفظ مسئولیت پذیری و با انگیزه نگه داشتن کارکنان، مستند کردن اقدامات خاص، زمان شروع و تکمیل فعالیت ها و مهم است.
5- به اندازه گیری اهداف ادامه دهید
اندازهگیری مستمر اهداف شامل نظارت منظم بر پیشرفت، شناسایی شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) و بازنگری استراتژیها در صورت لزوم برای همسویی با اهداف اصلی است.
Kpi چیست؟ اینجا بخوانید
رویکردهای مختلف در توسعه فردی
در این قسمت از مقاله به 3 رویکرد مهم در توسعه فردی میپردازیم:
توسعه فردی با رویکرد استخدامپذیری (Employability Development Plan)
بیشتر مردم معمولاً وقتی از برنامه توسعه فردی حرف میزنند به این رویکرد از توسعه فردی فکر میکنند. یعنی میخواهند برای افزایش دانش، توسعه نگرش و ارتقاء مهارتهای خود وقت صرف کنند تا جایگاه شغلیشان تقویت شده یا جذابیتشان برای استخدام بیشتر شود.
مثلا شما فکر کنید که دانشجو هستید و به زودی فارغالتحصیل میشوید و قرار است وارد بازار کار شوید؛ مثلاً به عنوان مهندس، وکیل، برنامهنویس، حسابدار یا چیزی از این دست. از آنجا که میدانید در مصاحبهٔ استخدامی تنها نخواهید بود و افراد دیگری هم علاوه بر شما برای موقعیت شغلی مطلوبتان رزومه میفرستند، منطقی است در پی مزیت رقابتی باشید. برنامه ریزی برای توسعه فردی در چنین موقعیتی معنا پیدا میکند. امروزه بسیاری از دانشگاهها این خدمت را به دانشجویان خود ارائه میدهند و کمکشان میکنند تا علاوه بر مسیر رسمی آموزش عمومی، برای توسعه شخصی خود نیز برنامه ریزی کنند.
توسعه فردی با رویکرد حرفه ای (Professional Development Plan)
از منظر سازمانی، برنامههای توسعه حرفهای به حمایت از حفظ کارکنان، تقویت مهارتهای حیاتی و رسیدن به اهداف نیروی کار سازمان کمک میکند. برنامههای توسعه حرفهای نباید با برنامههای توسعه شخصی که معمولاً متعلق به کارمندان است و اغلب بر اهداف شخصی متمرکز هستند تا اهداف کاری اشتباه گرفته شود.
یک برنامه توسعه حرفهای، اهداف، مهارتها و شایستگیهای مورد نیاز و اهدافی را که یک کارمند باید انجام دهد تا از بهبود مستمر و توسعه شغلی حمایت کند، مستند میکند.
توسعه فردی برای پژوهشگران (Academic Development Plan)
سومین رویکردی که در توسعه فردی وجود دارد، توسعه فردی برای پژوهشگران است. تا چند دهه قبل، تعداد کسانی که تحصیلات عالی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری داشتند، زیاد نبود و بسیاری از این افراد میتوانستند عضو هیئت علمی دانشگاهها شوند.
شاید این کار در مقطع کارشناسی ارشد کمی دشوار بود، اما تقریباً هر کس که مدرک دکتری در دست داشت میتوانست جایی برای تدریس پیدا کند. در دهههای اخیر تعداد فارغالتحصیلان دکترا و حتی پستدکترا در بسیاری از مراکز آموزش عالی جهان آنقدر زیاد شده که دانشگاهها توان جذب آنها را ندارند.
این روند از یک سو برای دانشگاهها مفید است. چون دستشان در انتخاب هیئت علمی باز است و میتوانند در بین گزینههای فراوان در دسترس، افراد بهتر و مناسبتری را انتخاب کنند. اما از سوی دیگر برای اعتبار دانشگاهها خوب نیست که فارغالتحصیلان آنها در بالاترین سطح، کار پیدا نکنند و مجبور شوند مسئولیتهایی را بر عهده بگیرند که یک کارشناس هم در همان رشته هم میتواند به خوبی از پس آن برآید.
راهحلی که دانشگاهها به آن رسیدهاند، مجبور کردن دانشجویان تحصیلات عالی به برنامه ریزی توسعه فردی است. به این شکل که دانشگاهها از دانشجویان خود میخواهند در کنار مسیر آموزشی، برنامه توسعه شخصی خود را نیز تدوین کرده و به دانشگاه ارائه کنند و به صورت منظم به دانشگاه گزارش دهند که چه کارهایی برای توسعه مهارتهای خود و آماده شدن برای گامهای بعدی مسیر شغلی برداشتهاند.
مهارت های توسعه فردی
مهارت های توسعه فردی را می توان شبیه یک جعبه ابزار بسیار کاربردی در نظر گرفتن که به شما کمک می کند تا بتوانید کیفیت زندگی شغلی و شخصی خود را بالا ببرید.
مهارت های توسعه فردی در واقع مجموعهای از توانمندی ها و دانش و فنون است که با کسب آن ها می توان پیشرفت کرد و به اهداف خود رسید. فرقی نمی کند این اهداف در چه حوزه ای باشد. این مهارت ها به افراد کمک می کند که در تمام حوزه ها از جمله روابط، ارتباط با خود، شغل و حرفه، سلامت و … بیشتر به خواسته هایشان برسند.
محور اصلی این مهارتها را می توان تبدیل کردن پتانسیل ها و ظرفیت های شما به فعل و عمل دانست. این مهارت ها همه جانبه و متنوع هستند و موارد گوناگونی را در برمی گیرند ازجمله حل مسئله، ایجاد ارتباط موثر، سازگاری وانطباق، برنامه ریزی و مدیریت زمان و…
یادگیری و کسب مهارت های توسعه فردی صرف چند مرحله یا چند گام مشخص نیست که با انجام دادن آن ها به پایان برسد؛ بلکه یک فرآیند همیشگی بوده و به مداومت، صرف انرژی و زمان نیاز دارد. یادگیری این مهارت ها را می توان سرمایه گذاری روی آینده خودتان در نظر گرفت.
بنابراین یکی از مهم ترین و اصلی ترین اقداماتی که برای پیشرفت در زندگی باید انجام دهید کسب انواع مهارت توسعه فردی، رشد و شکوفایی توانمندی هایتان است.
که در این قسمت از مقاله چند مهارت مهم برای رشد فردی را برای شما آورده ایم:
1- به خودآگاهی برسید
2- عزت نفس و اعتماد به نفس خود را تقویت کنید
3- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
4- روند یادگیری را متوقف نکنید
5-به فکر تقویت مهارت ایده پردازی باشید
6-اقدام گرایی را فراموش نکنید
7- برنامه ریزی کنید
8- اراده و انگیزه خود را تقویت کنید
9- باور کنید قهرمان زندگی شما، خودتان هستید
10- با تغییرات مواجه شوید
11- هوش هیجانی خود را تقویت کنید
12- از تاثیر تقویت خلاقیت غافل نشوید
13- استرس خود را مدیریت کنید
14- انعطاف پذیر باشید
15- به آینده امیدوار باشید
16- ارتباط هایی موثر برقرار کنید
17- بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنید
18- تمرکز خود را افزایش دهید
19- خودمراقبتی را فراموش نکنید
تفاوت توسعه فردی و توسعه شخصی
معمولاً در سازمانها و شرکتها و کتابها و منابع مرتبط با رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی استفاده از اصطلاح توسعه شخصی یا personal development رایجتر است (و به تبع آن: PDP یا برنامه توسعه شخصی).
در مقابل در فضای آکادمیک و دانشگاهی، مثلاً زمانی که از دانشجویان میخواهند برای گسترش دانش و یادگیری مهارتهای تازه برنامه ریزی کنند، بیشتر اصطلاح توسعه فردی یا individual development (و به تبع آن IDP یا برنامه توسعه فردی) را به کار میبرند.
جمع بندی:
شما با خواندن این مطلب تا انتها نشان دادهاید که برای رشد خود مصمم هستید پس با استفاده از مهارت هایی که در این مقاله یاد گرفتید و به کار گیری آن ها در زندگی کاری و شخصی خود، میتوانید به رشد فردی برسید.
مهارت هایی که آموختید مثل: به فکر تقویت مهارت ایده پردازی باشید، اقدام گرایی را فراموش نکنید، برنامه ریزی کنید، اراده و انگیزه خود را تقویت کنید، باور کنید قهرمان زندگی شما، خودتان هستید، با تغییرات مواجه شوید و …. به شما کمک خواهد کرد تا در مسیر درست قرار بگیرید.