آنچه در این مقاله می خوانید
مدیر توسعه کسب و کار یکی از مشاغلی است که در فضای رقابتی کسب و کار های امروزی مطرح شده است. کسب و کار ها نه تنها باید بتوانند داشته ها و پشتوانه های خود را حفظ کنند بلکه باید بتوانند خود را گسترش دهند. وظایف مدیر توسعه کسب و کار تحقق بخشیدن به این هدف است.بدون بهره مندی از مهارت و تخصص او، توسعه و گسترش کسب و کارها را احتمالا باید به شانس و اقبال سپرد.
توسعه کسب و کار چیست؟
منظور از توسعه کسب و کار، تمام فعالیت هایی است که برای افزایش سود یک کسب و کار انجام می گردد.برای بالا بردن سودآوری باید :
- استراتژی توسعه کسب و کار بنویسیم
- مشتریان احتمالی و بالقوه خود را شناسایی کنیم
- مشتریان بالقوه خود را جذب کرده و از این طریق مشتریان خود را افزایش دهیم
- مشتریان قدیمی خود را راضی نگه داریم
- فرصت ها و بازارهای شغلی جدیدی برای خود ایجاد کنیم
برای مطالعه بیشتر در این مورد میتوانید مقاله دیگر ما در مورد توسعه کسب و کار را بخوانید.
مدیر توسعه کسب و کار کیست؟
مدیر توسعه کسب و کار، فردی است که مدیریت تمام فعالیت ها و اموری که در یک مجموعه به منظور سودآوری بیشتر انجام می گردد را بر عهده دارد.کسی که در یک سازمان این شغل را به عهده دارد؛ بر تمام مراحل فعالیت های در راستای توسعه و پیشرفت نظارت دارد. چه در حال طراحی و پیشنهاد دادن استراتژی توسعه کسب و کار باشیم؛ چه در حال اجرای یک راهبرد و چه در مرحله ی تحلیل وضع موجود و بازخورد گرفتن از اقدامات انجام شده؛ در تمامی این فرآیند به همراهی یک مدیر توسعه نیاز است. مدیر توسعه مانند مدیر HR یکی از موقعیت های شغلی مورد نیاز هر سازمانی است.
برای مطالعه بیشتر در مورد مدیر HR می توانید مقاله HR چیست و اصطلاحات منابع انسانی به انگلیسی و مدیریت منابع انسانی در کسب و کار را مطالعه نمایید.
بخوانید : HRMS برای کسب و کار | اجایل | سوالات مصاحبه کاری
بهترین و موثرترین راه برای توسعه و گسترش کسب و کار داشتن تیمی از افراد متخصص در حوزه های مورد نیاز است. برای مثال نمی توان از فردی که تخصص وی در حوزه بازاریابی است انتظار داشت قادر به تحلیل رقیب نیز باشد. یا نمی توان از مدیر چنین تیمی انتظار داشت که یک نفره همه کار ها را انجام دهد.بنابراین در تیم توسعه کسب و کار باید افرادی با تخصص های متفاوت حضور داشته باشند.مدیر توسعه علاوه بر مسلط بودن به تمام حوزه های توسعه کسب و کار، وظیفه ایجاد هماهنگی ها و برقراری ارتباط بین افراد تیم، کل مجموعه، مشتریان و رقبا را نیز برعهده دارد.
6 مورد از مهم ترین ويژگی های مدیر توسعه کسب و کار
نمی توان تعیین نمود که چه دسته افرادی در این موقعیت شغلی موفق خواهند شد.اما برخی ویژگی ها برای موفق بودن در این حوزه ضروری به نظر می رسد.
تعدادی از ویژگی های مدیر توسعه کسب و کار :
- سرسخت بوده و می تواند در خود انگیزه ایجاد کند.
- به ارتباطات اجتماعی علاقه مند بوده و از آن ها لذت می برد.
- به استفاده از تکنولوژی علاقه دارد و یادگیری آن برای او خوشایند است.
- می تواند قاطعانه تصمیم بگیرد.
- انعطاف بالایی دارد و از تغییر خسته نمی شود.
- ریسک پذیر است.
تحصیلات و رشته دانشگاهی مدیر توسعه کسب و کار
رشته های دانشگاهی که تحصیل در آن ها برای یک مدیر توسعه کسب و کار مناسب است :
- لیسانس مدیریت بازاریابی
- لیسانس مدیریت روابط بین الملل
- لیسانس مدیریت بازرگانی
- لیسانس مدیریت مالی
- لیسانس مهندسی صنایع
- لیسانس حسابداری
- لیسانس اقتصاد
- DBA
- MBA
علاوه بر تحصیل در این رشته ها، سابقه فعالیت در حوزه کسب و کار و مطالعات خارج از دانشگاه برای داشتن مهارت های مورد نیاز این شغل، لازم است.
وظایف اصلی مدیر توسعه کسب و کار
شاید بتوان گفت اصلی ترین وظیفه مدیر توسعه برقراری ارتباط است.برای افزایش سود آوری و گسترش یک کسب و کار، طیف وسیعی از اقدامات مورد نیاز است.به تبع آن با قشر گوناگونی از افراد نیز در ارتباط خواهیم بود. مدیر توسعه وظیفه برقراری ارتباط با این افراد را برعهده دارد. افرادی مانند اعضای تیم، دیگر همکاران، مدیر و یا مدیران مجموعه، مشتریان، رقبا. در این بین مشتریان مهم ترین افرادی هستند که مدیر توسعه باید با آن ها ارتباط برقرار نماید.
پیشتر در این باره صحبت کردیم که برای توسعه و گسترش کسب و کار نیاز داریم مشتریان احتمالی و بالقوه خود را در قدم اول بشناسیم و در ادامه آن ها را جذب نماییم.به زبان دیگر بتوانیم مشتریان بالقوه را تشخیص داده و با ایجاد ارتباط، آن ها را به مشتریان بالفعل خود بدل نماییم.
وظایف دیگر مدیر توسعه کسب و کار ، طراحی چشم اندازهای آینده متناسب با نوع کسب و کار و رصد کردن فرصت های پیش رو است.او باید بتواند فرصت هایی را که زمینه رشد و گسترش مجموعه را فراهم می کند شناسایی کند.حتی فراتر از آن بتواند زمینه را برای به وجود آمدن این فرصت ها به وجود بیاورد. ایجاد و برقراری ارتباط در کنار تحلیل بازار و رقبا شرایطی را به وجود می آورد که مدیر توسعه بتواند برای مجموعه فرصت سازی نماید.
وظیفه دیگری که مدیر توسعه بر عهده دارد؛ ارزیابی و تحلیل وضع موجود کسب و کار است.شاید تصور کنید چنین کاری بی فایده است؛ زیرا همه می دانند در چه شرایطی هستند.اما تحلیل وضع موجود تنها به معنای این نیست که شرایط فعلی توصیف شود.بلکه قصد داریم از این تحلیل به جمع بندی و نتیجه گیری از شرایط موجود کسب و کار برسیم.تا بتوانیم مسیرمان برای توسعه و آینده کسب و کار را روشن نماییم. هم چنین با تقویت نقاط قوت و برنامه ریزی برای نقاط ضعف بتوانیم چشم انداز های منطقی و قابل دستیابی ترسیم کرده و از تمام منابع مجموعه به خوبی استفاده نماییم.
در ادامه وظایف مدیر توسعه کسب و کار را به صورت جزیی تر نوشته ایم :
- تشخیص و تحلیل بازارهای هدف کسب و کار
- تشخیص و ارزیابی مدل کسب و کار و اصلاح آن در صورت نیاز
- طراحی استراتژی برای توسعه کسب و کار
- ترسیم چشم انداز
- برنامه ریزی عملیاتی در جهت تحقق چشم اندازها
- انتخاب افراد متخصص برای تشکیل تیم توسعه کسب و کار
- ایده پردازی
- آشنایی با فرآیند ها و فعالیت های متعدد کسب و کار و مراحل آن ها
- تشخیص موقعیت های مناسب برای همکاری (در راستای سودآوری بیشتر)
- تلاش برای یافتن بازار های جدید برای کسب و کار
- جذب اسپانسر یا شرکای تجاری جهت پیشبرد اهداف. ( در استارت آپها)
- ارزیابی محصولات و خدمات، برنامه ریزی و اقدام برای ارتقا کیفیت آن ها در راستای بر طرف نمودن نیاز و خواسته های مشتریان
- تعیین شاخص های عملکردی و ارزیابی آن ها
- علت یابی در صورت محقق نشدن شاخص های عملکردی
- اطلاع از نوآوری ها و جدید ترین راهبردها در حوزه کسب و کار و خدمات به مشتری
- آشنایی و تسلط بر نرم افزارهای مرتبط با مدیریت،کسب و کار و ارتباط با مشتری
- ارائه گزارش توسعه و تحقق اهداف آن به مدیران مجموعه
در صورتی که کسب و کار شما استارتاپ باشد؛ مسئولیت یافتن اسپانسر، شریکان تجاری و پشتوانه مالی نیز برعهده مدیر توسعه کسب و کار است.
منبع : coursera.org
مهارت های مدیر توسعه کسب و کار چیست؟
موفقیت در این حوزه کاری بستگی به سطح مهارت شما در مواجهه با چالش های اختصاصی آن دارد.برخی از ضروری ترین مهارت های این موقعیت شغلی را در ادامه آورده ایم.
مهارت در برقراری ارتباط (مهارت های اجتماعی)
پیش از این در این باره صحبت نمودیم که وظیفه مدیر توسعه کسب و کار برقراری ارتباط است. مهارت های اجتماعی بالا یکی از اصلی ترین مهارت های مورد نیاز برای این موقعیت شغلی است.مهارت ارتباطی خوب یا مهارت اجتماعی بالا به این معناست که فرد بتواند با افراد گونان از فرهنگ ها و اقشار متفاوت ارتباط موثر و مثبت برقرار نماید.
کار تیمی
مدیر توسعه باید بتواند با افراد تیم خود و دیگر همکاران در مجموعه به طور موثر همکاری نماید.اکثر مشاغل نیازمند مهارت در تیمی کار کردن هستند.اما مدیریت توسعه کسب و کار جزو آن دسته از مشاغلی است که به صورت ویژه به این مهارت نیاز دارند.این موقعیت شغلی به هیچ وجه شغلی نیست یک کسی به صورت تک نفره بتواند در آن موفق شود.دستاورد و هدفی که بخش توسعه در یک مجموعه دارد تنها در صورت همکاری بخش ها و افراد گوناگون مجموعه قابل دستیابی است.
مهارت در مذاکره اصولی
احتمالا هر کسی خواهد توانست با دیگری مذاکره نماید.اما به این معنا نیست که بتواند در مذاکره به خواسته هایش برسد و یا حین مذاکره از اهدافش منحرف نشود.مذاکره موثر و اصولی یک مهارت و حتی تخصص است.مدیر توسعه کسب و کار با توجه به وظایفی که بر عهده دارد؛ باید بتواند به صورت اصولی و دیپلماتیک مذاکره کند.مذاکره اصولی نه به معنای همیشه سازش کردن و نه به معنای تلاش همیشگی برای متقاعد کردن است. یک مذاکره گر ماهر می تواند تشخیص دهد چه زمان از سازش سود می برد و چه زمان از متقاعد کردن طرف مذاکره.
مهارت های مدیریت پروژه
فردی که به عنوان مدیر توسعه کسب و کار در سازمان فعالیت می کند به نوعی وظایفی چون مدیر پروژه را نیز باید بتواند انجام دهد.یعنی باید قادر به هدف گذاری باشد؛ بتواند برنامه ریزی کرده و مدیریت فرآیند پروژه ها را به دست بگیرد. هم چنین باید قادر باشد ریسک ها و خطراتی که در حین اجرای پروژه ها رخ می دهد را مدیریت نماید. اموری چون تعیین بودجه، هزینه و زمانی که بخش ها و گروه هایی که در حال اجرای پروژه هستند را نیز مدیر توسعه کسب و کار باید محاسبه کند.
یک مدیر توسعه کسب و کار باید بتواند مدیر پروژه نیز باشد. زیرا توسعه نیز یک پروژه است. او باید قادر به هدف گذاری باشد، بتواند برای توسعه برنامه ریزی نموده و پروژه ی توسعه و افزایش سود را از ابتدا تا انتها مدیریت کند. همچنین در صورت به وجود آمدن چالش و یا بحرانی در مسیر توسعه، آن را به بهترین شکل برطرف نماید. همچنین تلاش کند زمانبندی و محدودیت های بودجه را در برنامه ریزی خود لحاظ کرده و اجازه ندهد فرآیند توسعه از محدودیت هایش فرا تر برود.
مهارت های تحقیق و تحلیل
یک مدیرتوسعه کسب و کار باید از مهارت تحقیق و تحلیل استراتژیک برخوردار باشد. نوشتن استراتژی برای پیشی گرفتن از رقبا نیازمند مهارت تحقیق و تحلیل بازار، رقبا و فرصت های خود است.
مهارت در استفاده از کامپیوتر
در عصر حاضر هر کارمندی، در هر سمتی باید از مهارتهای پایه استفاده و کار با کامپیوتر برخوردار باشد. اما یک مدیر توسعه کسب و کاربه صورت ویژه باید در کار با مایکروسافت آفیس و نرم افزارهای CRM ماهر باشد.
هوش اقتصادی و تجاری
مدیر توسعه کسب و کار مسئولیت ارزیابی و تجزیه و تحلیل موقعیت فعلی شرکت و بازار هدف را برعهده دارد. او باید بتواند تشخیص دهد که کسب و کار در بازار هدف چه جایگاهی دارد و چه فرصت ها و توانمندی هایی وجود دارد تا بتواند جایگاه خود در بازار را ارتقا دهد. او باید بتواند به خوبی تشخیص دهد که برتری های کسب و کار نسبت به رقبایش در بازارهدف چیست و چگونه می تواند از رقیبان خود پیشی بگیرد. بنابراین مدیر توسعه باید بتواند به خوبی رقبای کسب و کار را ارزیابی کرده و علل موفقیت آن ها را بشناسد و به طور کلی فرآیند های حاکم بر بازار را بشناسد.
جمع بندی
در جهان امروزی تقریبا نمی توان حوزه ای را یافت که به تخصص نیاز نداشته باشد. توسعه و گسترش یک کسب و کار نیز از این امر مستثنی نیست. با استفاده از دانش تئوری و تجربه لازم می توان افزایش سود آوری را نیز مهندسی نمود. برای انجام چنین کاری به یک تیم ماهر و یک مدیر با تجربه نیاز خواهید داشت.
وظایف مدیر توسعه کسب و کار به جهت پیچیدگی چالش های پیش روی یک کسب و کار بسیار متنوع بوده و حوزه های گوناگون را در بر می گیرد.اما در این بین کلیدی ترین وظیفه او ارتباط با مشتریان است. برای ورود به حوزه کاری این شغل تحصیلات مرتبط با مدیریت و بازار الزامی نیست اما بدون شک کمک کننده خواهد بود.اما مهم تر از تحصیلات دانشگاهی مرتبط، تجربه و سابقه کاری در این حوزه، آشنایی با فرآیند های بازار و داشتن ضروری ترین مهارت های مدیر توسعه کسب و کار دارای اهمیت است.