آنچه در این مقاله می خوانید
سال ۲۰۲۴ برای مدیران منابع انسانی بسیار مهم است. آنها باید تلاش کنند مدل های مدیریت منابع انسانی و مدل های منابع انسانی جدید را مورد استفاده قرار دهند و ایرادات گذشته را برطرف نمایند. در واقع فضای رقابتی که در دنیای مدرن شکل گرفته مدیران را ناگزیر می‌کند تا سراغ استراتژی‌های جدید در سال ۲۰۲۴ بروند و از روندهای قدیمی فاصله بگیرند. در میان مدل‌های گوناگونی که پیشنهاد می‌شوند مدیران منابع انسانی باید گزینه‌ای را انتخاب نمایند که با شرایط سازمان آنها همخوانی بیشتری داشته باشد.
مدل مدیریت منابع انسانی چیست و چه کاربردی دارد؟
در یک سازمان هیچ چیزی ارزشمندتر از منابع انسانی نیستند. به همین دلیل انتخاب مدل های منابع انسانی بسیار مهم خواهد بود. مدل‌های مختلف مدیریت منابع انسانی این موضوع را مشخص می‌کنند که رفتارهای مدیریت چگونه بر روی عملکرد کارکنان تاثیرات مثبت یا منفی می‌گذارد. هدف اصلی از ایجاد مدل‌های مدیریت منابع انسانی آن است که سازمان‌ها در مدیریت نیروهای خود بهترین استراتژی را جهت تحقق اهداف انتخاب کنند. اکثر سازمان‌ها ترجیح می‌دهند دو رویکرد سخت و نرم را برای کنترل منابع انسانی خود در نظر بگیرند. در رویکرد سخت شما کارکنان را مثل ابزار در نظر می‌گیرید و با آنها برخورد می‌کنید. آنها ابزاری هستند که پول می‌گیرند و باید در راستای هدف شما کار کنند. در رویکرد نرم کارکنان مانند یک تیم در نظر گرفته می‌شوند و ایجاد انگیزه و اعتماد در آنها وظیفه مدیریت خواهد بود. برای موفقیت در مدیریت منابع انسانی بهتر است ترکیبی از دو رویکرد گفته شده را مورد استفاده قرار دهید.
برای مطالعه بیشتر در مورد منابع انسانی می توانید مقاله ” HR چیست ؟” را بخوانید.
بخوانید : اصطلاحات منابع انسانی و مدیریت منابع انسانی | HRMS برای کسب و کار | اجایل | سوالات مصاحبه کاری
معرفی انواع مدل های مدیریت منابع انسانی برای سال 2024
انواع مختلفی از مدل‌های مدیریت منابع انسانی بر اساس شرایط جدید در سال ۲۰۲۴ طراحی شده‌اند. استفاده از این مدل‌ها برای افرادی که می‌خواهند شرایط جدیدی را در سازمان خود به وجود آورند و برای آینده اتفاقات بهتری رقم بزنند ضروری است. با رایج‌ترین مدل های منابع انسانی در سال ۲۰۲۴ آشنا خواهیم شد.
مدل اولریش
یکی از بهترین مدل های منابع انسانی سال ۲۰۲۴ اولریش نام دارد. این مدل توسط دیو اولریش نویسنده و مشاور مدیریتی مشهور که در زمینه مدیریت منابع انسانی فعالیت می‌کند، طراحی گردیده است. اولریش در این مدل ۴ کارکرد خاص را برای مدیران منابع انسانی در نظر گرفته است. کارشناس اداری، کارمند قهرمان، عامل تغییر و شریک استراتژیک ۴ کارکردی هستند که مدیران منابع انسانی سازمان‌ها باید به آنها دقت داشته باشند. این مدل بر تکامل مدیریت منابع انسانی به سمت یک عملکرد پشتیبانی استراتژیک تاکید می‌نماید. در این مدل متخصصان منابع انسانی باید تلاش کنند برنامه‌های خود را با اهداف و استراتژی کلی سازمان هماهنگ نمایند. اولریش در این مدل دنبال آن است که اهمیت منابع انسانی برای ایجاد سازمانی استراتژیک، خدمات گرا و متمرکز بر آینده را نشان دهد.
مدل استاندارد علیت مدیریت منابع انسانی
یکی دیگر از مدل های منابع انسانی، استاندارد علیت نام دارد. این مدل توضیح می‌دهد که چگونه وقتی استراتژی منابع انسانی سازمان روی استراتژی کلی آن تاثیر بگذارد عملکرد تجاری بهبود پیدا می‌کند. در این مدل متوجه خواهید شد که چگونه منابع انسانی در تضمین عملکرد کارکنان و موفقیت مالی شرکت تاثیرگذار است. در واقع در این مدل استراتژی منابع انسانی باید بر اساس استراتژی اصلی سازمان تعیین گردد. با کمک این مدل متوجه می‌شویم که چگونه استراتژی تجاری یک سازمان می‌تواند موفقیت را از طریق کارکنان خود دنبال کند.
مدل زنجیره ارزش منابع انسانی
مدل زنجیره ارزش از دیگر مدل های منابع انسانی است که باید آن بپردازیم. این مدل نشان می‌دهد که نتایج عملکرد منابع انسانی چگونه اهداف و موفقیت‌های سازمان را به طور مستقیم هدایت می‌کنند. این مدل در سال ۱۹۹۷ میلادی براساس تلاش‌های پائو و ریچاردسون تدوین گردید و مشخص شد که هر یک از فعالیت‌ها و مسئولیت‌های منابع انسانی چگونه به فرایندها و تاثیر آن بر نتایج سازمان مثل سود و رضایت مشتری تاثیر گذاشته است. در این مدل روی پارامترهایی مثل آموزش و توسعه، استخدام و مدیریت استعداد تاکید می‌شود. این مدل به وضوح هر کدام از وظایف منابع انسانی را مشخص می‌کند و ارتباط بین عوامل مختلفی که در موفقیت یک سازمان نقش دارند را ترسیم می‌نماید.
مدل هاروارد مدیریت منابع انسانی
روش هاروارد از جمله جذاب‌ترین مدل های منابع انسانی است که محبوبیت زیادی هم بین مدیران دارد. این مدل در سال ۱۹۹۴ میلادی ابداع شده و بر اساس آن است که اهداف و خروجی‌های سازمان زمانی به دست می‌آیند که یک استراتژی صحیح بر رفاه کارکنان متمرکز باشد. در واقع این مدل برخلاف روش‌های دیگری که بررسی کردیم بیشتر روی افراد متمرکز است تا خروجی‌ها را بررسی نماید. این مدل به دنبال آن است که بهینه‌ترین فضای کاری را برای کارکنان از طریق سیاست‌ها و روش‌های توسعه یافته ایجاد نماید. مدل هاروارد را در دسته رویکردهای نرم منابع انسانی می‌توانیم قرار دهیم. در این مدل ۵ عنصر ترسیم می‌شوند که هر کدام دارای یک حلقه بازخورد هستند. این مدل نوعی جریان کاری بین تغییرات و سیاست‌های مورد نیاز سازمان در نظر می‌گیرد و نتایج آن را مثل افزایش تعهد و مقرون به صرفه بودن کارکنان ترسیم می‌نماید.
مدل گست
گست نام یکی دیگر از مدل های منابع انسانی است که که توسط فردی به نام دیوید گست در سال ۱۹۹۷ میلادی طراحی شده است. گست در این مدل ادعا می‌کند که بین انواع مختلف مدل‌های کنترل منابع انسانی توانسته بهترین استراتژی را تدوین نماید. او معتقد است مدیران منابع انسانی برای آغاز کار خود نیاز به استراتژی خاصی دارند و باید به دنبال روش‌هایی باشند که از طریق آنها نتایج مثبتی به دست آورند. این مدل روی شش مولفه اساسی تاکید می‌کند که عبارتند از استراتژی، عملکرد، برآمد منابع انسانی، نتایج حاصل از رفتارها و عملکرد و نهایتاً پیامدهای مالی. اگر به این پارامترها نگاهی معکوس داشته باشید می‌توانید نتایج جذابی بگیرید. یعنی گست می‌خواهد بگوید نتایج مالی یک شرکت به عملکرد کارکنان آن وابسته است.
مدل وارویک
در میان مدل های منابع انسانی، روش واوریک هم می‌تواند برای شما جذاب باشد. واوریک توضیح می‌دهد که چگونه عوامل داخلی و خارجی می‌توانند روی عملکرد منابع انسانی تاثیرگذار باشند. در این مدل ۵ عنصر موثر در نحوه عملکرد منابع انسانی مورد نظر قرار می‌گیرند. زمینه بیرونی سازمان، زمینه درونی، استراتژی کسب و کار، زمینه مدیریت منابع انسانی و محتوای مدیریت منابع انسانی ۵ عاملی هستند که باید نسبت به آنها توجه داشته باشید. این مدل عواملی را تحت نظر قرار می‌دهد که دائماً تغییر می‌کنند و تاثیر آنها بر سازمان مهم خواهد بود. این مدل می‌تواند توسعه منابع انسانی در سازمان شما را به خوبی محقق سازد.
مدل شایستگی ASTD
یکی دیگر از مدل های منابع انسانی که قصد داریم آن را بررسی کنیم، مدل شایستگی ASTD است. این مدل به وسیله انجمن آموزش و توسعه آمریکا در سال ۲۰۰۴ طراحی شده است. مدل منابع انسانی ASTD سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۳ مجدداً به روز شده و شایستگی‌هایی را توصیف می‌کند که مرتبط با توسعه استعدادها برای موفقیت در رشته‌های خاص است. در واقع این مدل سعی می‌کند به عنوان یک متخصص آموزش و توسعه، نقشه راه موفقیت را ارائه کرده و آن چیزی که افراد برای رسیدن به موفقیت نیاز دارند را به آنها نشان دهد. مدل ASTD دارای سه لایه که عبارتند از سطح پایه، حوزه‌های تخصص و سطح اجرا که نقش سطح حرفه‌ای را توصیف می‌کنند.
مدل 5Ps
از دیگر مدل های منابع انسانی که جذابیت زیادی دارد و می‌تواند برای شما مفید باشد 5Ps است. این مدل سال ۱۹۹۲ به وسیله راندال شولر توسعه پیدا کرد و بر ۵ جنبه حاکم است. عواملی که در موفقیت این برنامه می‌توانند تاثیرگذار باشند عبارتند از اصول، فرایندها، افراد، عملکرد و هدف. در این مدل متوجه خواهیم شد که هر کدام از این عوامل چقدر می‌توانند روی اهداف و برنامه‌های سازمان تاثیر مستقیم داشته باشند. اگر قرار است سازمان شما به اهداف خود برسد باید همه عناصر به یک اندازه در نظر گرفته شوند.
سیاست های مدیریت منابع انسانی
مهمترین مدل‌های منابع سانی را در سال ۲۰۲۴ با هم بررسی کردیم. اکنون می‌خواهیم برخی سیاست‌های مدیریتی در این حوزه را با هم مرور نماییم. این سیاست‌ها به شما کمک می‌کنند تا در انجام مدیریت منابع انسانی موفق‌تر باشید و به اهدافی که از پیش تعیین کرده‌اید دست پیدا کنید.
تکنیک های مدیریت منابع انسانی
در کنار مدل های منابع انسانی لازم است با تکنیک‌های مدیریت در این حوزه هم آشنا شوید. این تکنیک‌ها کمک می‌کنند تا هر کدام از روش‌هایی که خدمتتان مطرح کردیم را بهتر بتوانید پیاده سازی نمایید. مهمترین تکنیک‌هایی که یک مدیر منابع انسانی می‌تواند سراغ آنها برود عبارتند از:
- کار ترکیبی:در سال ۲۰۲۴ قرار نیست شرکت‌ها تمامی کارکنان خود را به یک شکل مورد استفاده قرار دهند. بخشی از نیروی کار می‌تواند در حالت دورکاری وظایف خود را دنبال کند ، بخشی دیگر شاید گردش کار داشته باشد و بخش دیگر هم نیاز به فضای کار اشتراکی دارد.
- اهمیت کارکنان:یک مدیر منابع انسانی باید برای کارکنان خود ارزش و اهمیت قائل شود. علاوه بر حقوق بهتر است مزایایی برای کارمندان در نظر گرفته شود تا آنها با علاقه بیشتری اهداف سازمان را دنبال کنند. برگزاری جشن و اهدای جوایز به کارکنان همراه با خانواده آنها می‌تواند همبستگی را در محیط کاری چند برابر نماید.
- مهارت:ارتقا مهارت کارکنان برای سازمان و آنها دو سر برد خواهد بود. در این اتفاق هم کارکنان مهارت‌های جدید یاد می‌گیرند و در آینده می‌توانند از آن مهارت‌ها برای کسب درآمد بیشتر بهره ببرند و سازمان هم نیروهای متخصص‌تری در اختیار خواهد داشت.
- به روز رسانی:مدیریت منابع انسانی باید سعی کند فناوری‌های جدید و به روز را برای کارکنان فراهم آورد. به این ترتیب انجام فرایندها برای کارکنان آسان‌تر خواهد شد و آنها هیچ وقت احساس پیری و خستگی نخواهند داشت.
حوزه های مدیریت منابع انسانی
یکی دیگر از مسائلی که در کنار مدل های منابع انسانی لازم است آن را فرا بگیرید حوزه‌های مدیریت در این بخش می‌باشند. برخی از حوزه‌های مهم مدیریتی منابع انسانی را خدمتتان معرفی خواهیم کرد:
- گزینش:اولین کاری که مدیر منابع انسانی در یک سازمان باید انجام دهد جذب و گزینش متقاضیان استخدام می‌باشد. مدیر باید بر اساس نیاز سازمان شرایط افراد مختلف را بررسی کرده و آنهایی که مهارت لازم جهت فعالیت در شرکت را دارند انتخاب نماید.
- توسعه:یکی دیگر از حوزه‌های مربوط به منابع انسانی، قسمت آموزش و توسعه کارکنان است. مدیران منابع انسانی باید تلاش کنند کیفیت و سرعت عملکرد کارکنان را روز به روز افزایش دهند.
- نظارت:مدیر منابع انسانی باید روی عملکرد کارکنان یک شرکت نظارت کاملی داشته باشد. واحد منابع انسانی باید به طور مرتب و بر اساس معیارهایی که تعیین می‌کند، راندمان کاری کارکنان را ارزیابی کرده و ایرادات آنها را متوجه شود.
- روابط:به کارکنان شرکت شبیه ابزار نگاه نکنید و آنها را انسان‌هایی در نظر بگیرید که قرار است همراه با شما برای رسیدن به اهداف شرکت تلاش کنند. در هر شرکتی روابط انسانی شکل می‌گیرد و مدیر منابع انسانی باید این روابط را به خوبی مدیریت کند.
مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی
مدل های منابع انسانی در بخش استراتژیک آنهایی هستند که مسیر رسیدن به اهداف را تعیین می‌کنند. به همین دلیل مدل‌های استراتژیک در هر شرکتی اهمیت زیادی دارند و باید به آنها توجه کرد. رویکردهای سخت و نرم که قبلاً خدمتتان توضیح دادیم در مدیریت استراتژیک اهمیت زیادی دارند و همانگونه که اشاره کردیم معمولاً ترکیب می‌شوند. با این حال اکثر مدل‌ها ترجیح می‌دهند یکی از دو رویکرد را بیشتر مورد هدف قرار دهند. از جمله معروف‌ترین مدل‌های مدیریت استراتژیک منابع انسانی می‌توانیم به واوریک و ASTD که قبلا خدمتتان معرفی کردیم اشاره نماییم.
در تی‌تایم بخوانید : مدیریت منابع انسانی استراتژیک
مدل سرمایه گذاری در منابع انسانی
یکی دیگر از مدل های منابع انسانی که اهمیت زیادی در شرکت‌ها دارد، مدل سرمایه‌گذاری است. مدل‌های سرمایه‌گذاری در هر شرکت بر اساس یک استاندارد تعیین می‌گردند. در این استاندارد، اصولی به نام رهبری، حمایت و بهبود تاثیرگذار هستند. در این مدل مهم است که مدیران سازمان الهام بخش کارکنان خود باشند، برای توانمندسازی آنها تلاش کنند، به عملکردهای عالی پاداش دهند و به دنبال روش‌هایی برای بهبود شرایط فعلی باشند. در واقع این مدل تلاش می‌کند تا نیروی انسانی موجود در یک سازمان را شبیه سرمایه توصیف کند. منابع انسانی بهترین سرمایه‌هایی هستند که هر شرکت در اختیار دارد و فقط باید پتانسیل آنها را برای رسیدن به موفقیت فعال نماید.
مدل های توسعه منابع انسانی
بخش دیگری از مدل های منابع انسانی مربوط به توسعه می‌شوند. طبیعتاً در این مدل باید دنبال آن باشید که از روش‌های جدید برای توسعه اهداف سازمان استفاده کنید. مدل‌هایی مثل عقلایی، طبیعی و مبتنی بر نقاط مرجع استراتژیک از جمله روش‌هایی هستند که شما به عنوان یک مدیر باید آنها را بشناسید. این مدل‌ها کمک می‌کنند تا مسیر توسعه اهداف خود را بشناسید و از آنها برای رسیدن به چیزهایی که علاقه دارید استفاده نمایید. توسعه یک کسب و کار بسیار مهم و البته سخت است. اگر کسب و کار شما توسعه پیدا نکند پس از مدتی دچار یاس و سرخوردگی خواهید شد.
جمع بندی
مدل های منابع انسانی گوناگونی را با هم بررسی کردیم و ارزش و اهمیت آنها را خدمت شما بیان نمودیم. این مهم است که مدل‌های گوناگون را ارزیابی کرده و بهترین آنها را برای سازمان خودتان انتخاب نمایید. در هر صورت شما باید منابع انسانی را شبیه سرمایه‌های ارزشمندی ببینید که استفاده نادرست از آنها نهایتاً به نابودی برندتان منجر خواهد شد. البته اگر از آنها اصولی و درست استفاده کنید، مسیر موفقیت را سریعتر طی خواهید کرد.
منبع: AIHR.com
