آنچه در این مقاله می خوانید
HR چیست ؟ HR مخفف چیست ؟ وظایف HR چیست ؟ (HR) مخفف عبارت (Human resource) می باشد، که به معنای منابع انسانی است. منابع انسانی بخشی از کسب و کار ها است که وظیفه ی آن پیدا کردن، غربالگری، استخدام و آموزش متقاضیان در هر شغل است.
منابع انسانی نقشی حیاتی در کمک به شرکت ها برای حل مشکلات کسب کار های درحال رشد ایفا میکند. این حرفه به صورت روز افزون در قرن 21 در حال افزایش تقاضا و تخصصی تر شدن می باشد.
در ابتدای این مقاله میخواهیم به تعریف منابع انسانی بپردازیم و بیشتر با این کلمه آشنا شویم.
تعریف HR چیست ؟
HR چیست ؟ سرمایه های انسانی یا منابع انسانی و عنصر ضروری یک سازمان یا شرکت هستند و شامل همه کارکنان و افرادی میشوند که با خدمات خود به سازمان کمک میکنند.
و به واحدی که فعالیتهای پرسنل یک سازمان را مدیریت میکند، منابع انسانی گفته می شود. این بخش نظارت بر فرایند استخدام، مزایای کارکنان و حقوق و … را بر عهده دارد.(منظور از حقوق: هزینه پرداختی به یک فرد به عنوان حقالزحمه، مزایا، پورسانت و… است.)
لئون سی مگینسون (Leon C. Megginson): منابع انسانی به عنوان ذخیرهای از دانش، مهارت، خلاقیت و استعداد نیروهای کار، به همراه ارزش، نگرش و باورهای آنها شناخته میشود.
گری دسلر (Gray Dessler): سیاستها و راهکارهایی که یک فرد برای مدیریت کارکنان و عملکردشان نیاز دارد؛ از جمله مصاحبه، استخدام، آموزش، پاداش و ارزیابی، جزو منابع انسانی است.
دیوید. آ. دیکنزو (David A Decenzo) و استفان. پ. رابینز (Stephen p. Robbins): نیروی انسانی چهار رکن دارد:
کارکنان؛
آموزش و توسعه؛
انگیزه؛
نگهداشت نیروی انسانی.
در واقع این چهار مورد مهم ترین فرآیند های منابع انسانی هستند. (برای مطالعه بیشتر فرآیندهای منابع انسانی و آشنایی با اصطلاحات منابع انسانی کلیک کنید.)
بخوانید : HRMS برای کسب و کار | سوالات مصاحبه کاری
یک مثال برای درک بهتر!
تصور کنید به عنوان مدیر یک شعبه مک دونالد، متوجه می شوید اکثر سفارشات با 7 دقیقه تاخیر به دست مشتری می رسند و این مساله حسابی عاشقان همبرگر را کفری کرده است!
از طرفی به سرعت عمل آشپز خود اعتماد دارید و مطمئن هستید مقصر این تاخیر او نیست. در مسیر عیب یابی متوجه می شوید مسئول صندوق شعبه شما، هر 30 دقیقه یک بار توییتر را چک میکند، که باعث تاخیر در پرداخت و تحویل محصول به مشتری می شود.
بنا بر قوانین کار، شما نمیتوانید بدون تمهیدات او را اخراج کنید و در مسیر پیدا کردن مشکل، به عنوان رییس شعبه، تا همین الان هم کلی زمان مهم را از دست داده اید!
راه حل چیست؟
شما یک مدیر منابع انسانی استخدام می کنید. اولین کاری که مدیر منابع انسانی برای شما میکند، چابک سازی (اجایل | Agile) کارمند است. یک مدیر نیروی انسانی سعی خواهد کرد با استفاده از آگاهی، علم و KPI هایی که در اختیار دارد، کارمندتان را به بهترین بهره وری اش برساند. توجه داشته باشید که رشد و افزایش بهره وری سازمان، عملی نیست که پس از یکبار انجام آن، از مدیر منابع انسانی بی نیاز شوید. مدل دیزاین دیتا محور (Data driven design) به ما گوشزد می کند که بر اساس اطلاعات روز افزون، رشد شرکت نیز می تواند در هر لحظه دستخوش تغییر شود.
حال نیم نگاهی به تاریخچه منابع انسانی می اندازیم:
تاریخچه مختصری از منابع انسانی
منابع انسانی، محصول جنبش روابط انسانی در اوایل قرن بیستم است، زمانی که محققان شروع به مستندسازی راههای ایجاد ارزش تجاری از طریق مدیریت استراتژیک نیروی کار کردند.
اصل مدیریت نیروی بشری، در ابتدا تحت سلطه کارهای معاملاتی مانند مدیریت حقوق و دستمزد و مزایا بود، اما به دلیل جهانی شدن، ادغام شرکت ها ، پیشرفت های تکنولوژیکی و تحقیقات بیشتر، منابع انسانی از سال 2015 بر ابتکارات استراتژیک مانند ادغام و اکتساب، مدیریت استعداد، برنامه ریزی جانشین پروری و مسائلی از این قبیل متمرکز شد. در محیط کار جهانی کنونی، اکثر شرکت ها بر کاهش جابجایی کارکنان و حفظ استعداد و دانش در نیروی کار خود تمرکز می کنند.
استخدام جدید نه تنها مستلزم هزینه بالایی است، بلکه خطر ناتوانی کارمند جدید را نیز افزایش می دهد. برای جایگزینی مناسب موقعیت کارمند قبلی، بخشهای منابع انسانی تلاش میکنند تا مزایایی را ارائه دهند که برای کارمندان جذاب باشد، بنابراین خطر از دست دادن تعهد و مالکیت روانی کارکنان را هم کاهش میدهد.
جان آر کامنز یک اقتصاددان آمریکایی، برای اولین بار واژه (Human resource) را در کتاب خود به نام توزیع ثروت، که در سال 1893 منتشر شد، ابداع کرد. با این حال، قرن بیستم بود که بخش های منابع انسانی به طور رسمی توسعه یافتند و وظیفه رسیدگی به سوء تفاهمات بین کارکنان و کارفرمایان شان را بر عهده گرفتند. هدف کلی منابع انسانی این است که اطمینان حاصل شود که سازمان قادر به دستیابی به موفقیت از طریق افراد است.
اصلی ترین وظایف HR چیست؟
به عبارت ساده تر، بخش منابع انسانی (HR) گروهی است که مسئولیت مدیریت چرخه زندگی کارکنان (یعنی جذب، استخدام، آموزش و اخراج کارکنان) و مدیریت مزایای کارکنان را بر عهده دارد.
در بخش زیر با وظایف اصلی منابع انسانی بیشتر آشنا شوید:
- 1- پیدا کردن، غربالگری، استخدام و آموزش متقاضیان شغل ها است.
- 2- مدیریت برنامه ریزی مزایای کارکنان توسط این ارگان انجام می شود.
- 3- بخش منابع انسانی، همچنین مسئولیت های مربوط به حقوق و مزایا و اخراج کارمندان را برعهده دارد.
- 4- همچنین HR یک شرکت یا سازمان باید با قوانین روز آشنایی داشته باشد تا صدمه ای به شرکت و کارکنان وارد نشود.
- 5- صرف نظر از بزرگی یا کوچکی، دپارتمان HR، جزو ضروریات سازمان هاست. وظیفه این دپارتمان به حداکثر رساندن بهره وری کارکنان و محافظت از شرکت در برابر هر گونه مشکلاتی است که ممکن است در نیروی کار به وجود بیاید.
- 6- وظیفه بعدی بخش منابع انسانی مدیریت غرامت، مزایا، استخدام، قطع همکاری و به روز نگه داشتن قوانینی است که ممکن است بر شرکت و کارکنان آن تأثیر بگذارد.
جالب است بدانید که:
پژوهشی که توسط The Conference Board، یک اندیشکده اقتصادی اعضا محور انجام شد، شش فعالیت کلیدی مرتبط با افراد را پیدا کرد که مدیر نیروی بشری باید به طور مؤثر انجام دهد تا به ارزش یک شرکت بیافزاید:
1. مدیریت و استفاده ی موثر و بهینه از کارکنان شرکت
2. پیوند زدن ارزیابی عملکرد و پاداش نسبت به شایسته سالاری
3. توسعه شایستگی هایی که عملکرد فردی و سازمانی را بهبود می بخشند
4. افزایش نوآوری، خلاقیت و انعطاف لازم برای افزایش رقابت بین کارمندان
5. بکارگیری رویکردهای جدید و بدیع در طراحی فرآیند کار، برنامه ریزی جانشینی کارمندان، توسعه شغلی و تحرک بین سازمانی
6. مدیریت پیاده سازی و ادغام فناوری از طریق بهبود کارکنان، آموزش و ارتباط با کارکنان
انواع سیستم های منابع انسانی (HR)
به گفته Mike Maiorino، کارشناس منابع انسانی، سه نوع سیستم منابع انسانی برجسته وجود دارد که هر کدام ابزار و برنامههای مختلف مدیریت داده را که در سیستم منابع انسانی استفاده میکنند، در نظر میگیرد.
1- سیستم اطلاعات منابع انسانی (HRIS)
2- مدیریت سرمایه انسانی (HCM)
3- سیستم مدیریت منابع انسانی (HRMS)
مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت منابع انسانی یک رویکرد استراتژیک برای مدیریت کارکنان شرکت، فرهنگ کاری و محیط کار است تا افراد بتوانند تا حد امکان مؤثر و سازنده تر عمل کنند. به طور معمول، این شامل استفاده از معیارهایی برای اندازه گیری موفقیت و بهره وری بیشتر نیروی کار است.
5 مورد از وظایف مدیر منابع انسانی:
وظایف مدیر منابع انسانی متعدد و مهم هستند که توسط بخش منابع انسانی انجام می شود. پنج نوع شناخته شده از این مسئولیت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
1. جذب و استخدام کارکنان جدید
2. رسیدگی به حقوق و مزایای کارکنان
3. پیشنهاد توسعه ی شغلی به کارمندان
4. رسیدگی به مسائل مربوط به کار تک تک کارکنان
5.توسعه سیاست هایی که به تاثیر پذیری محیط کار کمک میکند
آینده منابع انسانی (HR)
آینده منابع انسانی پر از چالشهای جدید است، جهانی سازی ادامه خواهد یافت.
آینده ایجاب می کند که سازمان ها نه تنها تنوع را بپذیرند، بلکه محیط کاری فراگیر و عادلانه را نیز پرورش دهند. از متخصصان منابع انسانی انتظار میرود سیاستهایی را اجرا کنند که از تبعیض جلوگیری میکند، حقوق برابر را تضمین میکند و فرصتهای رشد برابر را برای کارمندان در همه زمینهها فراهم کنند.
همچنین مشاغل محلی استعدادهای جدیدی را از قارههای دیگر استخدام خواهند کرد. کمبود کارکنان ماهر، منابع انسانی را به سمت معرفی سیاستها و روشهای جهانی استخدام سوق میدهد. جابجایی بین المللی کارمندان به یک سرویس استاندارد منابع انسانی تبدیل خواهد شد. منابع انسانی باید به شناسایی و معرفی فرهنگ جدید شرکت کمک کند.
تبلتها و تلفنهای هوشمند نحوه کار را به کلی تغییر داده و همچنین موج جدیدی از تغییرات را در منابع انسانی ایجاد خواهند کرد. رهبران و مدیران می توانند در هر مکانی به دادههای مربوط به سازمان دسترسی داشته باشند و HR Big Data موضوع مهم بعدی خواهد بود. منابع انسانی اطلاعات بسیاری در مورد کارمندان را جمع آوری می کند و آنها باید اطلاعات خود را با سایر بخشها متصل کنند.
نرم افزار مهم برای مدیران منابع انسانی
یکی از نرم افزارهایی که برای یک مدیر نیاز است سیستم چک کردن حضور و غیاب کارمندان است.
نرم افزار تی تایم یک سیستم حضور و غیاب آنلاین است و مبتنی بر تکنولوژی GPS است که ساعات ورود و خروج کارمندان را فقط در صورتی که در محل از پیش تعیین شده حضور داشته باشند ثبت می کند.
مدیران محترم میتوانند گزارشات وضعیت کارمندان، درخواست مرخصی ها و … را در این نرم افزار مشاهده کنند.
نکات کلیدی که در مدیریت منابع انسانی باید به آن توجه نمود:
۱_ شفاف سازی در مورد وظایف کارمندان در محیط کار:
شرح وظایف هر کارمند باید دقیق و صریح برای او توضیح داده شود.تنها در این صورت کارمندان شناخت و آگاهی دقیق و شفافی از مسئولیت های خود داشته و قادر به انجام وظایف خود خواهند بود.هم چنین شفاف سازی از سوء تفاهم نیز جلوگیری می کند.
۲_ به وجود آوردن اتمسفر کاری مناسب و مطلوب :
کارمندان معمولا در محیطی بیشترین انگیزه را داشته و بازده کاری بالایی دارند که جو و فضای کاری آن محیط مطلوب، دلپذیر و بدون تنش باشد.
۳_ تشریح استانداردهای کاری و شاخص های عملکردی برای کارمندان:
کارمندان برای اینکه بتوانند مطابق با نیاز شما به فعالیت بپردازند باید بدانند که با چه استانداردهایی ارزیابی می شوند و دقیقا چه انتظاری از آن ها می رود.در نتیجه باید برای تمام فعالیت های کارمندان در مجموعه اسانداردهایی شفاف، واضح و ملموس طراحی شده و با آن ها در میان گذاشته شود.
۴_ به صورت منظم عملکرد واحدها و کارمندان مشغول در سازمان را ارزیابی نمایید.
۵_ اطمینان حاصل کنید که حقوق انسانی کارمندان در سازمان رعایت شده و به آن ها بی احترامی و بیحرمتی نمی شود.
سوالات رایج در رابطه با منابع انسانی
HR چیست؟
منابع انسانی دپارتمانی از هر شرکت است که وظیفه ی آن پیدا کردن، استخدام(و اخراج) و آموزش متقاضیان شغل ها است.
مسئولیت های HR چیست؟
رسیدگی به حقوق و مزایای کارکنان
پیشنهاد توسعه ی شغلی به کارمندان
رسیدگی به مسائل مربوط به کار تک تک کارکنان
مدیریت منابع انسانی چیست؟
رویکردی است که باعث می شود کارکنان تا حد امکان بهره وری بیشتری در محیط کار داشته باشند.
حوزه های چهارگانه مدیریت منابع انسانی
تمام فرآیند هایی که توسط واحد منابع انسانی در سازمان انجام می شود را می توان در چهار حوزه کلی دسته بندی کرد :
اولین حوزه مربوط به جذب نیروی جدید است. از صفر تا صد این فرآیند توسط این واحد انجام می شود. برقراری ارتباط اولیه، مصاحبه، ارزیابی مصاحبه، استخدام و…
حوزه دیگری که به وظایف منابع انسانی مربوط می شود؛ حوزه آموزش و توسعه کارکنان است. در این حوزه اقداماتی چون، بررسی نقاط نیازمند آموزش و توسعه، تدارک دیدن کلاس ها و برنامه های آموزشی، توسعه و توانمند سازی، انجام می گردد.
حوزه دیگر مربوط به عملکرد کارمندان است. در این حوزه فرآیند های ارزیابی عملکرد و انجام اقداماتی برای بالا بردن کیفیت عملکرد کارمندان صورت می گیرد.
روابط بین کارمندان و کارفرمایان در محیط کار چهارمین حوزه مربوط به این واحد است. منابع انسانی در یک سازمان تمام تلاش خود را در جهت برقراری ارتباط موثر بین کارمندان و کارفرمایان انجام می دهد. در این زمینه تلاش می کند فرهنگ سازمانی به وجود بیاورد که در آن عدالت، احترام و درک متقابل جزو ارزش های اصلی باشد.
این دسته بندی به هیچ عنوان به این معنا نیست که این چهار حوزه کاملا از هم جدا هستند. بلکه در بسیاری از نقاط به هم گره می خورند. مثلا برای ارتقا کیفیت روابط بین کارمندان، منابع انسانی ممکن است دوره مهارت آموزی برای آنان تدارک ببیند. در اینجا دو حوزه آموزش و توسعه و مدیریت روابط کارمندان با یکدیگر ادغام شده است.
در این مقاله متوجه شدیم HR چیست و مدیر منابع انسانی چه وظایفی دارد؟ تی تایم امیدوار است این مقاله برایتان مفید بوده باشد. سوالات و انتقاد های خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
منابع:
احمد ضیایی
بسیار آموزنده و جالب بود . دانش بسیار زیادی در مورد HR پیدا کردم و خوندن این مقاله رو به همه دوستداران HR توصیه ماکنم
عباس پناه
سلام و درود
لحظات و عاقبت شما بخیر
متن تهیه شده در خصوص HR بسیار خوب و مفید بود ، چنانچه شرکتهای موفقی که ارائه کننده سیستم نرم افزاری HR هستند را معرفی کنید ، برای استفاده مفید خواهد بود.
سپاسگزارم