آنچه در این مقاله می خوانید
وظایف مدیر منابع انسانی در یک مجموعه بسیار متنوع بوده و حوزه‌های متفاوتی را دربرمی‌گیرد. شرح شغل مدیر منابع انسانی به طور کلی تمام مواردی را شامل می‌شود که به نیروی انسانی مربوط می‌گردد.به همین جهت قابل درک به نظر می‌رسد که این شغل دارای پیچیدگی‌ها و چالش‌های ویژه‌ای باشد.شاید عجیب به نظر برسد اگر کسی در عمل بتواند مسئولیت‌های بی‌شمار این شغل را با موفقیت انجام دهد؛ اما افرادی با تجربه و مهارت تخصصی در این حوزه کاری کاملا شایسته این عنوان شغلی بوده و از پس آن بر می‌آیند.
وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان چیست؟
زمانی که یک سازمان یا مجموعه با مسئله ای رو به رو می شود که به کارمندان مربوط است؛ مدیر منابع انسانی کسی است که به آن مسئله رسیدگی می نماید.
مسائلی که سازمان در ارتباط با کارمندان مواجه می شود شامل موارد متنوعی می گردد:
- تعیین وظایف هر موقعیت شغلی
- جذب نیرو
- روابط کارمندان در محیط کار
- کار گروهی بین کارمندان
- ارزیابی عملکرد
- استعداد یابی کارمندان
- آموزش به کارمندان و توسعه حرفه ای آنان
- حل چالش های بین فردی در محیط کار
تمام مسایلی که عنوان شد؛ جزو وظایف مدیر منابع انسانی سازمان است.در این موارد او به مسئله ورود کرده و در صدد بر طرف نمودن آنها تلاش خواهد نمود.
کارمندان یک مجموعه یا سازمان ؛ جزو مهم ترین سرمایه‌ها هستند و نقش بسیار پررنگی در موفقیت و پیشرفت سازمان دارند. واحد مدیریت منابع انسانی با ایجاد جوی مثبت و سازنده در فضای کار، موجب رضایت کارمندان شده و به این ترتیب در موفقیت سازمان از جهات مختلف، نقش مستقیم خواهد داشت.برای مطالعه بیشتر در این مورد می‌توانید مقاله دیگر ما با موضوع مدیریت منابع انسانی را بخوانید.
اهداف مدیریت منابع انسانی
مدیریت منابع انسانی طیف وسیعی از اهداف را مدنظر دارد که در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت :
ایجاد جوی در محیط کار، که در آن کارمندان نقش محوری دارند
ضرب المثلی در این باره وجود دارد که می گوید : « اگر به فعالیتی که انجام می دهی علاقه داشته باشی حتی یک روز هم مجبور به کار کردن نخواهی بود! »
این ضرب المثل به این اشاره دارد که علاقه و حس مثبت به کاری که انجام می دهیم؛ باعث می شود که آن کار برای ما آسان تر و حتی مانند یک تفریح شود. به این ترتیب فشار کمتری نیز احساس خواهیم نمود. کار کردن در محیطی که برای کارمندان احساسات مثبت به ارمغان می آورد؛ به آن ها این امکان را می دهد که به کار خود علاقه مند باشند. در چنین فضایی برای پیش بردن امور سازمان به قوانین سخت‌گیرانه و کنترل مداوم کارمندان نیازی نخواهیم داشت. اگر بتوان چنین جوی را در فضای کار ایجاد نمود؛ کارمندان با انگیزه درونی به انجام وظایف خود خواهند پرداخت .بنابراین ایجاد چنین جوی از مهم‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی است.
تعیین نمودن اهداف و ارزش های حرفه ای سازمان به صورت شفاف و دقیق
اهداف و ارزش های حرفه ای هر سازمان، چنانچه به درستی تعیین شوند؛ می توانند موجب برقراری ارتباط بین مجموعه و کارمندان گردند.
فراهم نمودن زمینه و بستر برای رشد و توسعه فردی و حرفه ای کارمندان
کارمندان بخش قابل توجهی از زمان خود را صرف کار کردن در سازمان می نمایند. در ذهن هر کارمندی این نگرانی وجود دارد که آیا سازمانی که او در آن مشغول به کار است به او اهمیت می دهد؟
کارمندان نیازمند این امنیت و اطمینان خاطر هستند که به اندازه ای که برای یک سازمان تلاش می کنند؛ سازمان نیز برای آن ها تلاش می کند. با فراهم نمودن چنین شرایطی و ایجاد اطمینان و امنیت خاطر در کارمندان، آن ها از تلاش نمودن برای مجموعه دریغ نخواهند کرد.
یکی از وظایف مدیر منابع انسانی فراهم نمودن شرایطی است که کارمندان بتوانند به رشد و توسعه فردی و حرفه ای خود نایل شوند. تنها در این صورت می توانیم اطمینان و امنیت خاطر در آنان به وجود آوریم که رابطه‌ی آن ها با سازمان متقابل و دو طرفه است.
تلاش برای بهبود آن چه کارمندان سازمان تجربه می کنند
منظور از تجربه کارمندان سازمان تنها تجربه آنان در محیط کار نیست.بلکه آن چه کارمندان خارج از فضای کار تجربه می کنند نیز می تواند ناشی از تجربه آن ها در محیط کاری باشد.برای مثال اگر فردی در محیط کار خود درگیر حجم فراوانی از کارهای انجام نشده باشد؛ عجیب نیست که نتواند در زمان فراغت خود نیز تجربه خوشایندی داشته باشد.در چنین وضعیتی کارمند مورد نظر چگونه خواهد توانست عملکرد قابل قبولی در محیط کار داشته باشد؟
نظارت و ارزیابی آن چه کارمندان در محیط کار تجربه می کنند و به طور کلی روحیه و احوال آن ها؛ تاثیر مستقیمی بر بازده کاری آنان دارد. یکی از مهم ترین موارد در تجربه کارمندان، برقراری تعادل کارو زندگی روزمره است.وظایفی که به هر کارمند محول می گردد نباید به گونه ای باشد که این تعادل را به هم بزند. یکی از وظایف مدیر منابع انسانی برقرار کردن چنین شرایطی برای کارمندان یک سازمان است.
حفظ کارمندان شایسته
کارمندان یکی از مهم ترین سرمایه های هر کسب و کاری هستند. به ویژه کارمندانی که با تجربه هستند و مدت طولانی تری در یک سازمان مشغول بوده اند. این کارمندان در گذر زمان با امور سازمان و وظایف خود آشنا شده و در نتیجه اکنون در اوج بازده کاری خود هستند. چنانچه مجموعه ای نتواند این دسته از کارمندان خود را حفظ نماید؛ ضربه غیرقابل جبرانی به او وارد می گردد. بنابراین یکی از وظایف مدیر منابع انسانی ایجاد شرایطی است که کارمندان در سازمان به فعالیت خود ادامه دهند.کارمندان نیاز های پیچیده ای ندارند؛ مواردی که تا کنون ذکر کردیم همگی در رضایت شغلی کارمندان تاثیر مستقیم دارد. اگر کارمندی از شرایط خود راضی باشد دلیلی برای تغییر آن نخواهد داشت.
ایجاد انعطاف در سازمان
انعطاف در برنامه کاری و وظایف یک کارمند، تاثیر بسیاری بر تعادل کار و زندگی روزمره خواهد داشت. همه کارمندان مسئولیت ها و وظایف بسیار و متنوع بر عهده دارند. تنها بخشی از این مسئولیت ها به کار و فعالیت حرفه ای آن ها بر می گردد. با در نظر داشتن این نکته و ایجاد انعطاف می توان شرایطی را برای کارمندان فراهم کرد که بتوانند به تمام مسئولیت های خود بپردازند. به این ترتیب تجربه خوشایندی داشته و بازده کاری آن ها حداکثر باشد. امکان دورکار بودن در تعدادی از روزهای هفته، یکی از نمونه های انعطاف در سازمان است. ایجاد انعطاف در سازمان از وظایف مدیر منابع انسانی خواهد بود.
منبع : Clickup.com
شرح شغل مدیر منابع انسانی و اداری ۱۴۰۳
وظایف مدیر منابع انسانی در یک سازمان بسیار گسترده بوده و در بر گیرنده حوزه های متعددی است. حوزه های فعالیت مدیر منابع انسانی و وظایف او در هر حوزه را در ادامه معرفی خواهیم نمود:
وظایف مدیر منابع انسانی : ۱.مدیریت و توسعه واحد منابع انسانی
- نظارت و ارزیابی فعالیت واحد منابع انسانی و کارمندان این بخش
- در نظر گرفتن پاداش برای کارمندان واحد منابع انسانی که وظایف خود را به خوبی انجام می دهند
- تشخیص و ایجاد فرصت هایی برای افزایش سوددهی، بازده کاری و حل تعارضات و چالش ها
- در نظر گرفتن بودجه و پشتوانه مالی برای فعالیت های واحد منابع انسانی؛ مانند : ارزیابی و شناسایی کارمندان، تشکیل تیم های ورزشی و برگزاری فعالیت های ورزشی برای کارمندان، برگزاری رویدادهای اجتماعی و مناسبتی
- استخدام و جذب نیرو برای واحد منابع انسانی
- انتخاب افرادی که خارج از سازمان مشغول فعالیت هستند؛ اما با سازمان همکاری می کنند مانند وکلا، مربیان آموزشی، کارگذاری بیمه، اداره بازنشستگی و… نیز از وظایف مدیر منابع انسانی است.
- مطالعه و افزایش تسلط بر انواع تحولات و متد های جدید در رشته مدیریت منابع انسانی و اجرا نمودن آنها در سازمان
- برنامه ریزی و تدوین استراتژی برای واحد منابع انسانی در جهت تحقق اهداف و توسعه سازمان
- تعیین شاخص های عملکردی برای واحد منابع انسانی
- ارائه گزارش برای عملکرد کارمندان واحد مدیریت منابع انسانی و کار، وضعیت فعلی سازمان در راستای تحقق اهدافش ( در حوزه های مرتبط با واحد منابع انسانی )
- مدیریت استراتژی ها، برنامه ریزی ها و اقداماتی که در راستای توسعه و تحقق اهداف سازمان انجام می گردد
- حضور در جلسات سازمان اعم از جلسات اجرایی، جلسات مدیران و جلسات و گردهمایی های کارمندان سازمان
وظایف مدیر منابع انسانی : ۲.توسعه سازمان
- طراحی فرآیند توسعه و گسترش مجموعه ومدیریت پیاده سازی آن
- ارزیابی تمام فرآیندهای اجرایی و ارتباطی مجموعه
- تشخیص، برنامه‌ریزی و نظارت بر تغییراتی که باید در مجموعه اتفاق بیفتد
- ارائه گزارش منابع انسانی مجموعه به مدیران
- ارائه گزارش جامعی در رابطه با نواقص، چالش‌ها و موارد مورد نیاز به بهبود در مجموعه به مدیران
- انتقال نظرات و بازخوردهای کارمندان به مدیریت
- شناسایی و کنترل فرهنگ حاکم بر یک سازمان(روابط درون سازمانی کارمندان) برای دست‌یابی به اهداف سازمان و کسب رضایت کارمندان
- شرکت در جلسات سازمان
- مدیریت کمیته‌های سلامت کارمندان، کمیته‌های فرهنگی، آموزشی، اجتماعی
وظایف مدیر منابع انسانی : ۳.جذب نیرو و استخدام
شاید یکی از شناخته شده ترین وظایف مدیر منابع انسانی جذب نیرو باشد؛
- استفاده از روش ها و متدهای استاندارد و به‌روز برای مصاحبه و جذب نیرو
- انجام و یا نظارت بر انجام مصاحبه برای استخدام و جذب نیرو
وظایف مدیر منابع انسانی : ۴.توسعه کارمندان
کارمندان یک مجموعه در صورتی مایل به ادامه همکاری خواهند بود که بدانند شرایط رشد و ارتقا برای آنها فراهم است. هیچ کس از این که در نقطه‌ای از مسیر حرفه‌ای خود متوقف شود رضایت نخواهد داشت. بنابراین فراهم نمودن شرایطی که کارمندان بتوانند به رشد و ارتقا خود امید داشته باشند؛ از وظایف مدیر منابع انسانی سازمان است.
- برنامه ریزی، هماهنگی و اجرای انواع اقدامات آموزشی درون سازمانی برای کارمندان سازمان و مدیران؛ اقداماتی مانند : دوره های آموزشی، راهنماهای عملی، کتاب های راهنما و…
- شناسایی منابع آموزشی خارج از سازمان برای کارمندان و مدیران
- ارزیابی عملکرد کارمندان و کمک به آن ها برای برطرف نمودن نواقص موجود در عملکرد آنان
- کمک به مدیران برای انتخاب برنامه‌های آموزشی خارجی و مشاوران
- تخصیص بودجه برای آموزش و توسعه کارمندان
وظایف مدیر منابع انسانی : ۵.روابط بین فردی در سازمان
بر خلاف این تصور رایج که روابط بین کارمندان با یکدیگر و با مدیران موضوعی شخصی و مستقل از یک سازمان آن است؛ بخشی از وظایف مدیر منابع انسانی نظارت بر روابط بین فردی در محیط کار و برنامه ریزی و طراحی استراتژی برای بهبود آن است.
- اجرای سیاست‌ها و اهداف مجموعه در حوزه روابط بین کارمندان
- تعیین حقوق کارمندان و نظارت بر رعایت آن
- تعیین و تبیین سیاست‌ها و اهداف در حوزه روابط بین کارمندان با مشارکت مدیریت مجموعه
- ارائه روش‌ها و راهکارهایی برای برقراری تعامل مثبت بین کارمندان و کارفرمایان
- نظرسنجی از کارمندان برای آگاهی از سطح رضایت آنها
- آموزش مدیران و کارفرمایان در حوزه های ارتباطات در محیط کار و قوانین حقوقی ناظر بر شرایط کارمندان
- رسیدگی به شکایت‌های کارمندان و ارائه راه حل برای برطرف نمودن آنها
- انجام ملزومات و فرآیندهای پایان کار برای نیروهایی که قصد ترک مجموعه را دارند
- برگزار کردن فعالیت‌های سالم و مفرح در مجموعه؛ برای بهبود روحیه کارمندان و برقرار نمودن جوی پویا
وظایف مدیر منابع انسانی : ۶.پاداش و مزایا
یکی از فاکتورهای مهم در میزان رضایت کارمندان این است که تلاش‌های آنان توسط مجموعه دیده شده و مورد قدردانی قرار گیرد. بخشی از وظایف مدیر منابع انسانی هر سازمان رعایت نمودن این نکته از طریق موارد زیر است :
- تعیین سیاست‌ها و قوانین مجموعه در راستای میزان و نحوه ی پرداخت دستمزد کارمندان
- تعیین سیاست‌ها و قوانین مجموعه برای تعلق گرفتن پاداش و افزایش حقوق به کارمندان
- تحقیق و جست‌وجوی روش‌های نوین و به‌روز پرداخت دستمزد برای جذب و نگه‌داری کارمندان برتر و برجسته
- نظارت بر تمام فرآیندهای پرداختی برای اجرای بی‌نقص آنها
- ارائه راهکارهایی برای صرفه جویی در هزینه‌های مجموعه
- در نظر گرفتن مزایا با همکاری مدیریت مالی؛ به صورتی که مزایای تعیین شده برای مجموعه مقرون به صرفه و برای کارمندان قابل توجه باشد
- توجه به بازخوردهای کارمندان برای تغییر و به‌روزرسانی مزایای در نظر گرفته شده برای آنان
وظایف مدیر منابع انسانی : ۷.رسیدگی به امور قانونی
- بررسی و نظارت بر تمام فرآیندهای جاری در مجموعه از نظر رعایت قوانین مربوطه
- برقراری ارتباط با وکلای شرکت
- محافظت از منافع سازمان و کارمندان بر اساس سیاست‌های سازمان و قوانین و مقررات دولتی مربوطه
۱۰ مورد از وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان
در ادامه ده مورد از وظایف مدیر منابع انسانی را به صورت مختصر جمع بندی نموده‌ایم:
- مصاحبه با نیروی انسانی جویای شغل در مجموعه و تصمیم‌گیری برای استخدام آنها
- تعیین شرح وظایف هر موقعیت کاری در مجموعه
- طراحی و برنامه‌ریزی دوره‌های آموزشی موثر
- اجرا و بهبود استراتژی‌های حفظ کارمندان
- مدیریت و نظارت بر تعیین و پرداخت مزایا، پاداش، افزایش حقوق و جبران خسارت
- نظارت بر رعایت قوانین و مقررات توسط کارمندان و کارفرمایان در مجموعه
- ایفای نقش تسهیلگر در ارتباطات بین کارمندان و ارتباط بین کارمندان و مدیران
- تلاش برای ساده کردن فرآیندهای مجموعه تا حد مقدور
- تحلیل داده و ارزیابی عملکرد کارمندان
- به وجود آوردن فرهنگ سازمانی مطلوب و موثر
مدیریت منابع انسانی را چه کسی انجام می دهد؟
مدیر منابع انسانی یکی از رده های مدیریتی بالا در هر مجموعه‌ای است. وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان ، مدیریت و اداره‌ی واحد منابع انسانی و برقراری ارتباط با سایر بخش‌ها و مدیران مجموعه است. او به عنوان یک پل ارتباطی بین کارمندان و مدیران و به طور کلی تمام افراد مشغول در مجموعه به ایفای نقش می‌پردازد. وظایف مدیر منابع انسانی بسیار متنوع بوده و حوزه‌های متعددی را پوشش می‌دهد.اصلی‌ترین حوزه‌های فعالیت وی به صورت کلی شامل :
- ارتباطات و تعاملات داخل و بیرون مجموعه
- تمامی امور مربوط به کارمندان
- مسایل حقوقی و قانونی
- توسعه و گسترش مجموعه و کارمندان آن
- نظارت بر بازدهی مجموعه و کارمندان و بهبود آن
شرایط و مهارت‌های ضروری برای انجام وظایف مدیر منابع انسانی
در ادامه مواردی را ذکر کرده‌ایم که افراد با برخورداری از آنها قادر به انجام وظایف مدیر منابع انسانی به بهترین شکل خواهند بود:
- تجربه کاری مرتبط به عنوان مدیر منابع انسانی یا کارشناس نیروی انسانی
- مهارت‌های رهبری
- طراحی استراتژی
- مردم مدار
- نتیجه محور و عمل‌گرا
- مهارت مذاکره
- مهارت گوش دادن فعال
- مهارت برقراری ارتباط مثبت و سازنده با تمامی افراد مشغول در مجموعه؛ علی رغم تفاوت‌های فرهنگی و درجه شغلی
- تسلط بر قوانین و مقررات
- داشتن مدرک تحصیلی مرتبط
جمع‌بندی
از مهم‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان نظارت بر فرآیندهای ارتباطی بین تمام افراد مشغول به کار در مجموعه است. حوزه دیگری که بخش مهمی از شرح شغلی مدیر منابع انسانی را شامل می شود انتخاب نیروی انسانی، مسئولیت‌هایی است که مجموعه در قبال آنان برعهده دارد. فردی که مدیریت منابع انسانی را برعهده می گیرد علاوه بر تجربه کاری در حوزه منابع انسانی باید مهارت‌های متنوعی در حوزه مدیریت و ارتباطات نیز داشته باشد.
از این‌که تا انتهای مقاله با ما همراهی نمودید سپاس‌گزاریم.سوالات خود در رابطه با وظایف مدیر منابع انسانی را در قسمت کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
